Programma beschermen woningvoorraad
Eind 2022 zijn we gestart met het programma Beschermen bestaande woningvoorraad. Met het programma houden we actief toezicht op het gebruik van woningen. Denk hierbij aan het verhuren van een woning aan toeristen, klachten over huren en het beschermen tegen het opkopen van koopwoningen. Op basis van beschikbare informatie worden adressen onderzocht en bij een overtreding treden we handhavend op.
Toezicht op leegstaande woningen
Woningeigenaren met een leegstaande woning hebben in Q1 2024 brieven ontvangen over de geldende regels. In totaal hebben we 2979 brieven verstuurd. Het doel van de brieven is dat de eigenaren actie ondernemen. Bijvoorbeeld door de leegstandsmelding te maken of door de leegstand op te lossen. Na het uitvoeren van de brievenactie zien we dat 1312 adressen waar we een brief naar hebben gestuurd niet meer leegstaan. Er zijn ook woningeigenaren van woningen die langer dan 6 maanden leegstaan, die niet op de brief hebben gereageerd. Zij riskeren handhaving. Deze adressen worden opgevoerd voor een controle. We zijn gestart met de eerste 250 adressen. Het blijkt veelal om woningen te gaan die niet leeg staan, maar waarvan de bewoner niet staat ingeschreven bij de gemeentelijke basisadministratie
We hebben in totaal 516 leegstandsmeldingen ontvangen. 255 van deze meldingen betrof een tweede woning. We hebben 108 gesprekken gevoerd. Tijdens de leegstandsgesprekken maken we afspraken met woningeigenaren over het oplossen van de leegstand binnen een afgesproken termijn. Als de woningeigenaar niet meewerkt of als het gesprek niet leidt tot een oplossing voor de leegstand, dan maken we een leegstandbeschikking. Hierin staat dat de woning binnen een bepaalde tijd weer bewoond moet zijn. Dit jaar is de eerste beschikking opgelegd.
Toezicht op goed verhuurderschap en de Wet betaalbare huur
Dit jaar hebben we de eerste ervaringen opgedaan met de uitvoering van de Wet goed verhuurderschap. Er zijn werkprocessen en een samenwerking met Artikel 1 Midden Nederland, de politie en met het Huurteam opgezet. Dit heeft geleid tot 178 meldingen. De meeste meldingen gingen over intimidatie en bedreiging. Gevolgd door meldingen over onjuiste huurovereenkomsten en achterstallig onderhoud. De Wet betaalbare huur is op 1 juli 2024 in werking getreden en heeft als doel om te voorkomen dat huurders een te hoge huur betalen. Vanaf 1 januari 2025 handhaven we hierop. Samen met Huurteam Utrecht pakken we de meldingen op. Het aantal meldingen is wat lager
Er zijn 14 waarschuwingsbrieven verstuurd en er is 1 bestuurlijke boete opgelegd. De boete is opgelegd voor intimidatie en bedreiging. Bij het oppakken van de meldingen is goede dossieropbouw erg belangrijk. Vooral als de melding (ook) betrekking heeft op intimidatie en bedreiging. Bovendien is de situatie van de melding vaak ingewikkeld omdat er meerdere zaken spelen. We passen altijd hoor en wederhoor toe, zodat we ook aandacht hebben voor het standpunt van de verhuurder.
Toezicht op toeristische verhuur
We controleren of geregistreerde aanbieders zich houden aan de regels voor toeristische verhuur. Hiervoor maken we gebruik van onderzoek uit openbare bronnen (ook wel webscraping genoemd). We hebben 32 controles uitgevoerd. Handhaving op toeristische verhuur is niet eenvoudig. De toezichthouder moet ter plaatse een overtreding constateren, door op dat moment bijvoorbeeld toeristen aan te treffen.
Toezicht op opkoopbescherming
Er zijn 73 controles opkoopbescherming uitgevoerd. Na het constateren van een overtreding krijgt de overtreder een brief met het voornemen om een last onder dwangsom en soms ook een bestuurlijke boete op te leggen. In de meeste gevallen bleek het bij controle over verhuur aan eerste- en tweedegraads bloed- en aanverwanten te gaan. Dit is één van de uitzonderingen in de wet opkoopbescherming, waarbij we de verhuur met een vergunning kunnen toestaan. In 2024 zijn er totaal 17 vooraankondigingen bestuurlijke boete/last onder dwangsom, 8 besluiten bestuurlijke boete en 1 besluit last onder dwangsom opgelegd. In een aantal gevallen moeten we de reactie van de verhuurder op de brief (zienswijze) nog beoordelen en is de zaak dus nog niet afgerond.
Op basis van beschikbare informatie kunnen we deze controles heel gericht uitvoeren. We houden een actueel overzicht bij van de gekochte woningen. Afhankelijk van de beschikbare capaciteit kunnen we deze adressen op een later moment nog controleren om na te gaan of de eigenaren zich houden aan de geldende regels.
Plannen voor het programma beschermen bestaande woningvoorraad
Binnen het programma beschermen bestaande woningvoorraad onderzoeken we of we informatie gestuurd toezicht kunnen verbreden. In 2025 bekijken we of we de informatie gestuurde werkwijze ook toe kunnen passen bij het splitsen, omzetten of het onttrekken van woningen en bij woonfraude. Het programma beschermen bestaande woningvoorraad komt voor een groot deel overeen met de bestaande huisjesmelkersaanpak. Daarom bekijken we of we de twee programma’s kunnen samenvoegen. Op deze manier kunnen we efficiënter werken. De werkwijze waarbij we netwerkanalyses maken en een groot aantal BV’s en schijnconstructies doorgronden wordt nog wel specifiek toegepast bij notoire overtreders (huisjesmelkers).